Loading...
Skip to Content
La Vignette:
de allereerste monsterbrouwerij
Hallo, ik ben Kevin Celis en bij deze trakteer ik je op het verhaal van mijn passieproject. In 2017 verhuisde ik naar het straatje La Vignette. Niet zo abnormaal misschien, behalve als je weet dat deze straat in Leuven ligt en het Frans hier al meer dan 50 jaar verbannen is. Waarom heeft mijn straat een Franse naam? Met deze queeste trok ik op pad en na heel wat speurwerk ontdekte ik het verhaal van de vergeten brouwerij La Vignette, de eerste moderne brouwerij van België.
Er is een aanzienlijke inspanning geleverd om het verhaal van deze brouwerij bijna volledig te doen vervagen. Veel waardevolle informatie ging verloren, maar één ding staat vast: zonder de aanwezigheid van deze brouwerij en zijn meesterbrouwer, George Lacambre, zou de hedendaagse bierwereld er ongetwijfeld heel anders uitzien. Met trots deel ik mijn ontdekkingen op deze website. Bovendien inspireerde La Vignette mij persoonlijk om zelf in de wereld van het brouwen te stappen.

Een verloren gewaande biergeschiedenis


Leuven staat wereldwijd bekend als een bierstad, maar helaas is veel van haar rijke bierverleden verloren gegaan. La Vignette is een treffend voorbeeld hiervan.

Het exacte oprichtingsjaar van deze brouwerij heeft enige verwarring veroorzaakt, door tegenstrijdige informatie. In 1931 vierde La Vignette haar 100-jarig bestaan, waardoor we kunnen concluderen dat de plannen voor de brouwerij in 1831 werden gesmeed. Wat wel zeker is, is dat Renier Hambrouck in 1835 in de voormalige abdij van Onze-Lieve-Vrouwe-ten-Wijngaard aan de Mechelsestraat een brouwerij oprichtte, die onder de deskundige leiding stond van meesterbrouwer Georges Lacambre. Dit markeerde de geboorte van de eerste moderne stoombrouwerij van België, die als model diende voor tal van andere brouwerijen.

Het complex besloeg het gebied tussen de Mechelsestraat, Penitentienenstraat en Fonteinstraat en werd destijds "brasserie monstre" genoemd vanwege zijn omvang. Brouwerij Artois (nu AB-InBev) bestond toen natuurlijk ook al, maar was aanzienlijk kleiner en opereerde vanuit Den Hoorn.

Voor 1850 ging Hambrouck een fusie aan met een mouterij en verwelkomde Martin Jean Vanderhaert, de schoonbroer, in het bedrijf. Op dat moment kreeg de brouwerij de naam La Vignette, eenvoudigweg verwijzend naar de Franse naam van het voormalige klooster op die locatie, Het Wijngaardje. De schoonvader van de ondernemers was Michel Thielens, een voormalig burgemeester van Leuven.

Samen zetten Hambrouck en Vanderhaert de brouwerij voort en produceerden ze verschillende bieren, waaronder Leuvens witbier, Peeterman, Munich, Bock en Orge. In 1937 werd La Vignette, na enkele overnames, overgenomen door Brouwerij Artois (nu AB-InBev) en vervaagde de geschiedenis van de brouwerij. Het is een voorbeeld van hoe de ene monsterbrouwerij de andere heeft overgenomen.

Toch herinneren enkele gebouwen in Leuven ons nog steeds aan deze geschiedenis. Aan het Martelarenplein is de naam en/of het oude logo nog duidelijk zichtbaar op enkele horecagelegenheden (brasserie La Royale, frietcafé l'Etoile d'Or en brasserie La Vignette). Het indrukwekkende Brouwershuis (waar nu Burger King is gevestigd) aan het Rector De Somersplein was een schenking van de brouwerij aan de stad Leuven. Verschillende andere horecagelegenheden maakten ooit deel uit van La Vignette, waaronder Notre Dame (Grote Markt), De Fiere Margriet (Margarethaplein), Kaminsky (Léon Schreursvest) en Oratoriënhof (Mechelsestraat). Van de brouwerij zelf blijft echter niet veel meer over dan het toegangsgebouw en het proeflokaal (nu Brasserie Absolut), beide gelegen aan de Mechelsestraat.

Het belang van de vergeten brouwerij werd mooi in beeld gebracht in de historische documentaire Leuven Bierstad.

De man die de Belgen leerde brouwen

Hierboven noemde ik al de naam Georges Lacambre. Tussen 1837 en 1840 stond deze Franse burgerlijk ingenieur aan het roer van de brouwerij en drukte een enorme stempel op de bierwereld. Zijn boek Traité complet de la fabrication de bières et de la distillation des grains, uitgebracht in 1851, groeide uit tot een standaardwerk voor tal van brouwers. Leuk bierweetje: Pedro Rodenbach, medeoprichter van de gelijknamige brouwerij in Roeselare, was getuige bij Lacambre's huwelijk.

Roel Mulder heeft een uitgebreid naslagwerk samengesteld over het leven van deze excentrieke Fransman.

Gepersonaliseerde bierbox

oude brouwketel La Vignette
oude groepsfoto La Vignette
paard en kar La Vignette

Een eerbetoon aan de vergeten brouwerij

De ontdekking van het vergeten bierverhaal inspireerde meteen tot een kunstzinnig project. Het idee ontstond om een muurschildering te creëren als ode aan brouwerij La Vignette.

Deze mural maakte deel uit van een buurtproject 'Kom Op Voor Je Wijk,' dat gefinancierd werd door de stad Leuven. Samen met handlettering-artieste Geertrui Storms heb ik de creatie en uitvoering van dit kunstwerk verzorgd.

Je kunt deze prachtige muurschildering bewonderen op de kruising van La Vignette en de Fonteinstraat. Ze werd tot leven gebracht tijdens de zomer van 2019.

TV-kok Jeroen Meus kookte met mijn hobbybier

Alle gekheid op een stokje, maar op woensdag 30 november 2022 toverde Jeroen Meus een fles van mijn witbier uit zijn frigo in het één-programma Dagelijkse Kost. En dit voor een fluweelzacht soepje met knolselder, heek en mosselen. Een ware aanrader!

Mijn hobbybier passeerde in primetime op Vlaanderens bekendste keukenaanrecht: een eer die we delen met bieren zoals Omer, Tripel Karmeliet, Cornet en Rodenbach Grand Cru.
Gepersonaliseerde bierbox

Contact

Heb je informatie over de oude brouwerij La Vignette?
Heb je interesse in een wandeling door Leuven: van La Vignette tot Etikett*?
Of een degustatie van het Etikett* witbier?
Of zit je met een vraag?

Bel me
+32 479 400 171

Mail me
kevin@etikett.beer